سیزدهم ژوئن سال ۱۹۳۶ بود، انبوهی از مردم در هامبورگ به مناسبت به آب انداخته شدن کشتی هورست وسل گرد آمده بودند، کشتی‌ای که نام یک فعال اجتماعی حزب نازی {هورست وسل(Horst wessel) یک فعال نازی که از او به عنوان قهرمان در تاریخ رایش سوم یاد می شود در سال ۱۹۰۷ در شهر بیلفلد آلمان متولد شد و سرود پرچم ها را بیفرازید!  اثر او است. سر انجام هورست وسل به دست کمونیست ها در سال ۱۹۳۰ در برلین به قتل رسید.}،بر آن گذاشته شده بود. هیتلر هم به هامبورگ آمده بود.

عکسی از این گردهمایی ثبت شد، در این عکس، صدها نفر از مردم را می‌بینیم که با دستان کشیده، سلام نازی می‌دهند، اما در عکس اگر خوب دقت کنید، مردی را می‌بینید که با بقیه تفاوت دارد، او تنها کسی است که سلام نازی نمی‌گوید.

آیا در لحظه گرفته شدن عکس، اتفاقی دست او پایین بود؟ نه! حالت صورت و دست‌های بر سینه گذاشته شده او، چیز دیگری می‌گوید، به نظر می‌رسد که آگاهانه و عمدا از دادن سلام نازی اجتناب کرده است.‌

این عکس، سال‌ها در در مرکز اسنادی که توسط گشتاپو ، اس اس و واحد امنیتی رایش استفاده می‌شد، در خیابان پرنس آلبرت برلین نگاهداری شد، تا اینکه سال‌ها بعد، مبدل به عکسی نمادین شد، عکسی که مردی را در حال حرکت در خلاف جریان آب نشان می‌دهد، عکس کسی که لابد در جامعه به خود آمده آلمان در سال‌های بعد از جنگ جهانی، مجبور نبود بار عذاب وجدانی را بر دوش بکشد.

اما این مرد واقعا چه کسی بود؟ آیا نام او را می‌دانیم یا اینکه نشانی از او در آن سال‌های پرآشوب باقی نمانده است؟

تا سال ۱۹۹۱، تصور می‌شد که این مرد جزو شخصیت‌های گمنام تاریخ است، اما در این زمان روزنامه واشنگتن پست گزارش کرد که یکی از فرزندان این مرد، با دیدن اتفاقی این عکس در یکی از روزنامه‌های آلمانی، موفق شده پدرش را شناسایی کند.

این مرد در واقع آگوست لندمسر بود.

آگوست لندمسر August Landmesser  (تولد: ۲۴ می ۱۹۱۰، مرگ: احتمالا کشته‌شده در فوریه ۱۹۴۴) کارگر شرکت کشتی‌سازی بلوم + ووس در هامبورگ آلمان بود. وی به دلیل حضور در عکسی که در آن از اجرای سلام نازی خودداری می‌کند بسیار شناخته شده است. وی به مدت ۵ سال بین سال های ۱۹۳۵ – ۱۹۳۱ در عضویت حزب نازی بود (در سال ۱۹۳۱ لندمسر به امید یافتن کار، عضو حزب نازی شده بود)، اما پس از تولد فرزندانش از همسریهودی‌اش بر اساس قوانین نژادی نازی به جرم «خیانت به نژاد آریایی» محکوم و به عنوان عنصر ضد رژیم هیتلرشناخته‌شد. آگوست لندمسر در سال ۱۹۳۵ با زنی یهودی تبار به نام ایرما اکلر(متولد ۱۹۱۳) نامزد کرده بود.

ایرما اکلر

ایرما در سال ۱۹۳۸ توسط گشتاپو بازداشت و به زندان فولسبازل منتقل شد و دو فرزند این دو به نام‌های اینگرید و ایرنه از هم جدا شدند. دو دختر او هم در امان نبودند، اینگرید از آنجا که قبل از تصویب قوانین حفاظت از نژاد آلمانی به دنیا آمده بود از گزند قوانین در امان ماند و اجازه داده شد که نزد مادربزرگش بماند، اما ایرِنه به پرورشگاه فرستاده شد، تا اینکه خانواده‌ای او را به فرزندی قبول کردند، اما ناپدری جدید او یهودی بود و بعد از دستگیری ناپدری، ایرنه مجددا به پرورشگاه فرستاده شد، اما یکی از نزدیکان او، توانست ایرنه را از پرورشگاه فراری بدهد و به اتریش ببرد.

ایرنه اکلر

پدر این کودکان، آگوست لندمسر، در ۱۹ ژانویه ۱۹۴۱ مورد بخشش قرار گرفت و از زندان آزاد شد. لندمسر به عنوان سرکارگر در شرکت وست که شرکتی بلغاری بود و شاخه‌ای نیز در کارخانه‌ی هنکل-ورکه در “وارنموند” (کارخانه تولید خودروهای نظامی) داشت، مشغول به کار شد. در سال ۱۹۴۳ زمانی که آلمان اوکراین را اشغال کرده بود، لندمسر با یک پرستار روسی آشنا شد و با او ازدواج کرد و او را به دخترانش معرفی کرد.در فوریه ۱۹۴۴ به گردان کیفری– واحد ۹۹۹ آفریقا- فراخوانده و پس از آن به عنوان مفقود جنگی در عملیات معرفی شد. گمان می‌رود او در همین عملیات به قتل رسیده‌باشد.

در سال ۱۹۹۶، ایرنه کتابی در مورد داستان زندگی خانواده‌اش نوشت. اما کتابی که ایرنه در سال ۱۹۹۶ نوشت، عکس پدرش را مشهور نکرد، این عکس باید ۱۱ سال دیگر صبر می‌کرد تا به معنی واقعی کلمه در تاریخ ثبت شود و در یادها ماندگار شود.

این فرصت به یاری فیس‌بوک و به بهانه سونامی ژاپن به دست آمد:

در سال ۲۰۱۱ وبلاگی که برای پشتیبانی از قربانیان زلزله و سونامی ۲۰۱۱ توهوکوی ژاپن درست شده بود، این عکس را در صفحه فیس‌بوکش، به عنوان نمادی برای الهام‌بخشی کسانی که از فاجعه رنج می‌بردند، به اشتراک گذاشت.

این سایت در زیر عکس نوشته بود که : «راه پیش رو، راهی طولانی ‌است و شامل گام‌های کوچک بسیار است، مردم ژاپن مطمئن خواهند شد که این سفر را به انتها خواهند رساند
آنها یک سخن قصار از یک فیلسوف چینی به نام لائو تزو را هم نقل کرده بودند: «سفری به طول هزاران مایل با یک گام کوچگ شروع می‌شود.»

کامنتی در زیر این عکس در فیس‌بوک گذاشته شد که در ان نوشته بود ما در مورد لندمسر چیزی به جز اینکه او دارای دو فرزند بود، نمی‌دانیم.

از همین جا بود که عکس به صورت ویروسی در اینترنت پخش شد و مورد توجه قرار گرفت. تا به حال بیشتر از ۱۰۲ هزار نفر در فیس‌بوک این عکس را به اشتراک گذاشته‌اند، بیشتر از ۲۱۴ هزار نفر عکس را «لایک» زده‌اند و بیشتر از ۲۰ هزار کامنت برای آن گذاشته شده است.

بدون فیس‌بوک، عکس آن مرد ۲۶ ساله تنهای هامبورگ در سیزدهم ژوئن سال ۱۹۳۶، شاید برای همیشه فراموش می‌شد!