Rh خون چیست؟
ارهاش (Rh) خون به چه معنی است؟
فاکتور ارهاش یکی از پروتئین های موجود در گلبول قرمزخون است . ۸۵% از مردم این فاکتور را در خون خود دارند که به ارهش مثبت شناخته می شوند. وکسانی که این فاکتور را ندارند به ارهاش منفی شناخته می شوند.
تاریخچه ارهاش (Rh)
در سال ۱۹۴۰ ، لاندشتاینر و وینر نشان دادند آنتی بادیهایی که بر علیه گلبولهای قرمز میمون رزوس (Rhesus) تولید میگردد، قادرند گلبولهای قرمز ۸۵% از جمعیت انسانی را نیز آلگوتینه نمایند. این آنتی بادیها بر علیه مولکولی که (Rh) نامیده شده ، بوجود میآمدند و افرادی را که واجد این مولکول بودند Rh مثبت نام گرفتند و به ۱۵ درصد بقیه که فاقد این مولکول بودند، افراد Rh منفی اطلاق گردید. آنتیبادیهای طبیعی بر علیه آنتی ژنهای Rh در بدن تولید نمیشوند.
وراثت
اگر خون افراد Rh مثبت را به بدن اشخاص Rh منفی منتقل کنند نوعی آنتی بادی در خون آنها تولید میشود که سبب خراب شدن خون میگردد و این حالت در مورد زنان بارداری نیز که خون آنها Rh منفی است ولی جنین Rh مثبتی در رحم دارند بروز میکند و منجر به ایجاد واکنش همولیتیک در خون جنین میشود به این عارضه اریتروبلاستوز جنینی و یرقان خطیر میگویند.
«ارهاش» خون نوزاد همیشه بستگی به پدر دارد بدین طریق اگر«ارهاش» خون پدر مثبت باشد، «ارهاش» خون نوزاد در اکثر مواقع مثبت می شود و در صورتی که RH خون پدر منفی باشد، ارهاش خون نوزاد نیز منفی خواهد بود.
حال اگر مادری که حامله است، «ارهاش» خونش مثبت باشد، هم نوزادان او، خواه «ارهاش» پدر مثبت و خواه منفی باشد سالم به دنیا خواهند آمد و به عبارت دیگر هیچ گونه اختلالی در وضع نوزادان «ارهاش» مثبت به وجود نمی آید.
اگر مادری که «ارهاش» خونش منفی است حامله شود، در صورتی که «ارهاش» خون پدر نیز منفی باشد نوزاد طبعا «ارهاش» منفی خواهد بود و هیچ گونه صدمه ای نخواهد دید.
ولی اگر پدر «ارهاش» مثبت باشد، بسیاری از نوزادان «ارهاش» مثبت به دنیا می آیند. چنانچه حاملگی مادر برای بار اول بوده و سابقه سقط جنین نداشته باشد و یا قبلاً به او خون «ارهاش» مثبت تزریق نکرده باشند، نوزاد اول همیشه و در هر حال سالم خواهد بود.
ولی اگر مادری که «ارهاش» خونش منفی است برای بار دوم حامله شده و یا قبلا سقط جنین کرده باشد، نوزادش ممکن است به علت ماده ضد «ارهاش» که در خون مادر به وجود آمده است، دچار مرض مخصوص یرقان نوزادان یا (اریترو بلاستوز ) Erythroblastosis گردد.
“ولی اگر مادری که «ارهاش» خونش منفی است برای بار دوم حامله شده و یا قبلا سقط جنین کرده باشد، نوزادش ممکن است به علت ماده ضد «ارهاش» که در خون مادر به وجود آمده است، دچار مرض مخصوص یرقان نوزادان یا (اریترو بلاستوز ) Erythroblastosis گردد.”
که در این صورت برای اینکه کودک دچار یرقان یا عقب ماندگی ذهنی و … نشه در دوران حاملگی آمپول رگام به مادر تزریق میشه و اگه RH خون جنین مثبت باشه بعد از زایمان هم باید این آمپول به مادر تزریق بشه. اما اگر منفی بشه تزریق رگام بعد از زایمان لازم نیست.