مفسرین قرآن کریم، مورخان و محققان در طول سال ها تلاش خود برای کشف این حقیقت که ذوالقرنین کیست و اشاره قرآن کریم به چه کسی است و آیا گفته های تورات و قرآن با یکدیگر منطبق و برابر است، شخصیت های گوناگونی را مورد بررسی و تحقیق قرار داده اند. معروفترین چهره های تاریخی که به عنوان ذوالقرنین از سوی این محققان معرفی شده اند، به شرح زیر می باشند:

۱- کوروش

مهم ترین و قابل تامل ترین شخصیتی که به ذوالقرنین نسبت داده شده است، کوروش بزرگ، سرسلسله حکومت هخامنشی است. در تورات اشاره مستقیم و قابل درکی از اینکه ذوالقرنین همان کوروش پارسی و نجات دهنده یهودیان از قید اسارت است، وجود دارد. سر سید احمد خان هندی اولین کسی بود که کوروش را ذوالقرنین دانست. پس از او مولانا ابوالکلام آزاد به شکلی گسترده در کتابی تحت عنوان ” کوروش کبیر” با مقدمه سعید نفیسی به اثبات این نظریه پرداخته و صریحا اعلام کرد که منظور قرآن از ذوالقرنین کسی جز کوروش هخامنشی نیست. وقایع زندگی دوران کوروش، تولد او از پدر و مادری با اصل و نژاد پاک، پیروزی او بر آستیاژ و متحد کردن مادها و پارس ها، گسترش قلمرو هخامنشی در شرق و غرب، اقتدار و رافت و سلطنت و مکنت و اعتقاد به خدای یگانه، خوش رفتاری با مغلوبین و جنگ با ماساژت ها و سکاها و همچنین ساخت سدی که به عقیده بسیاری در تنگه یا معبر داریال قرار داشته و بقایای آن امروزه نیز پابرجاست و در کتب ارامنه به نام هاب بهاگ گورایی یا کابان گورایی و در منابع گرجی با نام دروازه آهنین و در منابع ترک به نام دامر کیویاقاپو نامیده شده و برخی نیز از آن با نام معبر یا بند کوروش یاد می کنند و مهم تر از همه نقش برجسته انسان بالدار در پاسارگاد که فته می شود تصویر کوروش بوده و او را با چهار بال و دو شاخ که به جهت شرق و غرب اشاره دارند، نشان می دهد، همگی دال بر ذوالقرنین بودن کوروش است. به غیر از ابوالکلام آزاد مفسرینی مانند علامه طبابایی در تفسیر المیزان (جلد ۱۳، تفسیر آیات ۸۳ تا ۱۰۲ سوره کهف)، آقای مکارم در تفسیر نمونه (منتخب تفسیر نمونه، جلد ۳) و جمعی دیگر از نویسندگان و محققان معاصر نیز بر ذوالقرنین بودن کوروش صحه گذارده اند.

۲- داریوش

داریوش بزرگ نیز از جمله شخصیت هایی است که برخی او را ذوالقرنین نامیده اند. معتقدان به این نظریه بر این باورند که داریوش مردی قدرتمند و یکتا پرست بوده و برای جلوگیری از یورش سکاها دیوارهایی در شمال کوه های قفقاز ساخته بود، بنابراین می تواند همان ذوالقرنین باشد. البته در این که داریوش کردی قدرتمند و یکتاپرست بوده شکی نیست، اما تمامی صفات ذوالقرنین را دارا نمی باشد.

۳- فریدون پادشاه پیشدادی

برخی از نویسندگان فریدون پسر آبتین پادشاه اساطیری ایران که به همراهی کاوه آهنگر بر بیداد ضحاک تاخت و ایران را از ظلم و ستم نجات داد، ذوالقرنین می نامند

۴- شین هوانگ تی

شین هوانگ تی امپراتور باستانی چین است که برخی او را به دلیل ساخت دیوار چین و جلوگیری از هجوم مغول ها همان ذوالقرنین و دیوار چین را همان سد معروف یاجوج و ماجوج می دانند.