عکاسان ماندگارترین و معروف ترین عکس های تاریخ
هنر عکاسی روایت تصویرگری از صحنه های زیبا، بی نظیر و ماندگار است. هر عکس تاریخی به همراه خود دارد، دنیایی حرف برای گفتن دارد. در این پست سری عکس های ماندگار جهان که هر کدام به تنهایی باعث معروفیت عکاس خود شده است می بینیم.
استیو مک کوری (Steve McCurry) – دختری در افغانستان
استیو مککری در سال ۱۹۵۰ در فیلادلفیا متولد شد و در دانشگاه پنسیلوانیا به تحصیل در رشته سینما پرداخت. مک کری عکاسی خبری را به صورت حرفهای از جنگ شوروی در افغانستان آغاز کرد.
وی با چاپ عکس یک دختر افغان در مجله National Geography به شهرت جهانی رسید؛ تصویری که عنوان “فراموش نشدنی ترین عکس” را به خود اختصاص داد و چهره دختر را تبدیل به مشهورترین عکس روی جلد در تمام انتشارات ماه جون ۱۹۸۵ کرد.
این عکس همچنین در بروشورها، پوسترها و تقویمهای کمکهای بینالمللی مورد استفاده های مکرر قرار گرفت. هویت “دختر افغان” برای ۱۵ سال پنهان بود تا اینکه مککری نام او یعنی “شربت گول” را به همه معرفی کرد. این عکس تبدیل به جنجالیترین تصویر شد و در اندازه های بزرگ و تعداد انبوه به چاپ رسید و نیز توانست مدال طلای مسابقه رابرت کاپا را به خاطر بهترین گزارش تصویری از آن خود کند.
جف ویدنر (Jeff Widener)- پکن ۱۹۸۹
یک روز پس از سرکوب اعتراضات مردم در میدان تیان-آن-من چین که به قتلعام ۴ ژوئن ۱۹۸۴ نیز معروف است، تانکها به سمت این میدان پیشروی میکردند که با مردی روبرو شدند. این مرد با پیراهن سفید که کیسههای خرید در دست داشت، روبروی تانکها ایستاد و جلوی حرکت تانکها را هرچند برای مدت کوتاه گرفت. سپس افرادی او را به داخل جمعیت کشیدند و ناپدید شدند ولی این حرکت نمادین او بر علیه سرکوب در تاریخ جاودانه شد. سلسله اعتراضات عمدتاً مسالمتآمیز مردم به خاطر محدودیتهای سیاسی چین بود که سرانجام در ۴ ژوئن با قتلعام مردم به پایان رسید. این عکس را جف وایدنر (Jeff Widener) از یکی از بالکنهای طبقهی ششم هتل پکن گرفت.
هری بنسون (Harry Benson) – بیتلزها
هری بنسون زاده گلاسکو است، او یک عکاس مشهور اسکاتلندی است که کارهایش در نشریاتی مثل لایف، Vanity Fair، People و نیویورکر به چاپ رسیده است.شاید مشهورترین عکسی که از او به خاطر داشته باشیم، این عکس باشد که در جریان تور گروه موسیقی بیتلز در سال ۱۹۶۴ گرفته شده است و اعضای گروه را در حال نبرد بالش در اتاق هتل نشان میدهد.او تقریبا از همه رؤسای جمهور معاصر آمریکا عکس گرفته است و صدها روجلد مشهور او در نشریات مختلف به چاپ رسیده است.
لایل اورکو (Lyle OwerkO) یازده سپتامبر
عکس مشهور لیل اورکو از حادثه یازده سپتامبر. فردای آن روز جلد مجله تایم با این عکس کار شده بود. هیچ کس نمی دانست که یک روز گرم و زیبا، پس زمینه یکی از حوادث دردناک و گیج کننده تاریخ خواهد شد. حادثهای که قلب آدمی را به درد خواهد آورد. این تصویر، بخش کوچکی از یک رویداد بزرگ است که هزاران داستان و میلیون ها نفر از مردم را درگیر خود ساخت.
لایل می گوید، “هیچ کس تصور نمی کند چنین روز گرم و زیبایی می تواند به عنوان پس زمینه یکی از حوادث دردناک و آشفته کننده قلب انسان نقش ایفاء کند. تصویر بخش کوچکی از رویداد بزرگی است که داستان هزاران و میلیون ها نفر از مردم را به هم ارتباط داده است. کلمات مکتوب، هرگز نمی تواند تمام دامنه این مصیبت و حتی خلاصه صداها، بوها و یا حتی صداهایی را که در بانک حافظه من از آن روز کاملا مسدود شده است، منتقل کنند. بنابراین بهترین کاری که می توانستم انجام دهم عکاسی از یازده سپتامبر بود، به طوری که نسل های آینده بتوانند تصوری از دامنه آنچه رخ که روی داده را داشته باشند. امید من این است که زخم ها و دردها در گذر زمان بهبود خواهند یافت و عقل و دانش و صلح از میان ظلمات این رویداد سر برخواهد آورد، به طوری که انسان می تواند به سمت فضل و فهم پیش رود. “
ماری الن مارک (Marry Ellen Mark) – رئیس سیرک با فیل
مری الن مارک در ۲۰ مارچ ۱۹۴۰ میلادی در پنسیلوانیا به دنیا آمد. مری مدرک لیسانس خود را در رشته فاین آرت از دانشگاه پنسلوانیا در سال ۱۹۶۲ دریافت کرد٬پس از آن تحصیل را ادامه داد و مدرک پی اچ دی خود را در سال ۱۹۶۴ در رشته فتوژورنالیست از دانشگاه اننبرگ دریافت کرد.او همچنین بورسیه ای از یکی از دانشگاه های ترکیه دریافت کرد و طی این مدت نیز سفرهای ماجراجویانه ای به انگلستان٬آلمان٬یونان و اسپانیا داشت. ماری می گوید، “من این عکس را از رام پراکاش سینگ (Ram Prakash Singh) و فیل محبوبش شایما ((Shyamaدر سال ۱۹۹۰ گرفتم. رام پراکاش سینگ، قدیمی ترین هنرمند “سیرک بزرگ طلایی” است. این عکس در احمدآباد هند گرفته شد و بخشی از پروژه “سیرک هند” من بود. من عاشق هند و عاشق سیرک هستم، بنابراین عکاسی کردن از همه هجده سیرک سراسر هند یک تجربه باور نکردنی برای من بود. متاسفانه، چند ماه پس از این عکس شایما مرد. ظاهرا او به خاطر خوردن یک چاپاتی (chapatti) مسموم از پای درآمده بود. رام پراکاش سینگ و من هر دو بسیار دلشکسته شدیم.”
توماس مانگلسن (Thomas Mangelsen) – خرس قهوه ای
خرس قهوه ای، آبشار بروکس، پارک ملی کاتمائی (katmai)، آلاسکا. ژوئیه ۱۹۸۸.
دیوید دوبیلت (David Doubilet) – دایرهای از کوترماهیان (باراکودا)
دیوید دوبیلت David Doubilet در سال ۱۹۴۶ در نیویورک به دنیا آمد، او از دوران کودکی به عکاسی در زیر آبها مشغول بود، اولین عکسش در نشنال جئوگرافیک در سال ۱۹۷۲ منتشر شد.او هم اکنون معروفترین عکاس دنیای زیر آب است. همچنین چندین جایزه معتبر برای عکسهایش دریافت کرده است.
می پانگ(May Pang) – جان لنون
جان وینستون لنون، خواننده، ترانه سرا، موسیقیدان، آهنگساز و شاعر، از معروفترین، شناختهترین و برجستهترین چهرههای دنیای موسیقی راک، در انگلستان، به دنیا آمد. او بهعنوان یکی از اعضای موسس گروه بیتلز و یکی از اعمالیترین افراد در افزایش بافت تاریخی موسیقی عامهپسند، در سراسر جهان شناخته شد. وی بههمرا پل مک کارتنی یکی از موفقترین مشارکتها را در نوشتن ترانه در قرن بیستم انجام دادند. در سال ۱۹۷۰ که گروه آنها از هم پاشید، وی بصورت انفرادی حرفهاش را ادامه داد، اما باعت انتقاد و حتی تحسینآمیز شدن آلبوم او «جان لنون پلاستیک باند» شد. لنون در سال ۱۹۷۵ ارجعیت زمان را برای خانوادهاش گذاشت و آلبوم جدیدش «فانتزی دو» را در سال ۱۹۸۰ منتشر کرد، اما سه هفته پس از انتشار این آلبوم، به ضرب گلوله به قتل رسید.میپنگ (May Pang ) – دوست دختر سابق لنون – در اولین اجراهای گروه بیتل ها حضور به هم رساند و همان جا اتفاقی با Jurgen Volmer – دوست قدیمی لنون که از اجرای بیتل ها در هامبورگ عکس های خیره کننده ای گرفته بود برخورد کرد. لنون یکی از این عکسها را برای پشت جلد آلبوم سال ۱۹۷۰ خود استفاده کرد. این عکس در تابستان ۱۹۷۴ در زمان استراحت لنون با پسرش جولیان گرفته شده است.
نیل لیفر (Neil Leifer) – علی در مقابل لیستون
علی اولین عنوان قهرمانی را در سال ۱۹۶۴ بهدست آورده بود، یعنی زمانیکه هنوز با نام کسیوس کلی شناخته میشد. عکاس، عکس «علی در مقابل لیستون» را روز ۲۵ می۱۹۶۵ در Lewiston انداخته است.در مبارزهای که هیچکس باور نمیکرد علی بتواند پیروز میدان باشد، وی سه مشت زد و لیستون از پشت به زمین افتاد. او بیش از ۶۰ ثانیه در این حال بود. جمعیت فریاد زد:«ساختگیه». علی پیروزیش را باور نمیکرد و قوانین را نادیده گرت و بالا سر لیستون فریاد میزد: «بلندشو و بجنگ، احمق» اسپورت ایلوستریتد این را «مبارزهای که تا به حال مشاهده نشده» نامید.
به هر حال خوانندگان مجله صفحات متعددی از تصاویر را شاهد بودند که شامل عکسهای تماشایی نیل لیفر و عکس روی جلد جورج سیلک(George Silk) بود. با این مبارزه علی جایگاه عنوان و همچنین اسم تازه خود -که کمی بعدتر اعلام کرد- را مستحکم کرد. این مبارزه از لیفر(Neil Leifer) هم یک قهرمان ساخت. – با تواضعی رایج، لیفر بعدها مدعی شد که چطور علی از تکتک افرادی که نزدیک او هستند یک قهرمان میسازد.- و به او کمک میکند تا شهرتش را در ثبت لحظات حساس در کارش در حوزه خبر و ورزش که بیش از ۴۰ سال ادامه مییابد، تقویت کند.
وینسنت لافورت (Vincent Laforet) – من و انسان من
این عکس یک تصویر هوایی از اسکیت بازان در پارک مرکزی است که در فوریه ۲۰۰۴ توسط یک دوربین cannon 1D گرفته شده است. نکته جالب این عکس، عکاسی هوایی است. اینکه از دیدی متفاوت به دنیا نگاه کنید و زوایای جدیدی را تجربه کنید. این عکس هوایی با هلی کوپتر تهیه شده است.
باب گروئن (Bob Gruen) – جان لنون
باب می گوید: جان لنون از من خواست که به پنت هوس وی در شرث نیویورک بروم و تصوصیر جلد آلبوم ” دیوارها + پلها” را بگیرم. من از او خواستم که تی شرتی که یکسال پیش به او داده بودم را بپوشد. و او همین تی شرتی که در عکس می بینید پوشید.
الیوت ارویت (Elliott Erwitt) – دو سگ با صاحبانشان
الیوت ارویت( Elliott Erwitt)، در سال ۱۹۲۸ از پدر و مادری روس در پاریس به دنیا آمد. ۱۰ سال اول زندگی خود را در میلان (ایتالیا) گذراند و دوباره به پاریس بازگشت. در سال ۱۹۳۹ در پی مهاجرت والدیناش به آمریکا رفت و در سال ۱۹۴۷ تبعهی امریکا شد. او در لوسآنجلس عکاسی خواند و قبل از اینکه در نیویورک به تحصیل در رشتهی فیلم سازی مشغول شود به عنوان دستیار عکاس در ارتش آمریکا کار کرد. در سال۱۹۵۰ با رابرت کاپا (Robert Capa ) و ادوارد استایکن ( Edvard Steichen )ملاقات کرد. او همچنین همرا روی استرایکر (Roy Stryker) در پروژهی عکاسیای بهنام Standard Oil شرکت کرد. همچنین الیوت ارویت برای چند مجله از جمله Life و Collier به صورت آزاد عکاسی میکرد و بعضی از عکسهایش در نمایشگاه بزرگ استایکن با عنوان The family of man به نمایش در آمد. الیوت بخش دیگری از نگاه خود را بر سگ ها و رابطه آن ها با صاحبانشان اختصاص داد. … از آنچیزی است که ما تصور می کنیم سگ ها در کنار انسان و انسان در کنار سگ زندگی می کنند و هر دو از همزیستی لذت می برند. این عکس در خیایان کنار آپارتمان وی در پارک مرکزی نیویورک در سال ۱۹۷۴ گرفته شده است.
لوری گرینکر (Lori Grinker) – مایک تایسون
این عکس در سال ۱۹۸۰ در سن ۱۴ سالگی گرفته شده است. زمانی که وی دانش آموز بوده و پروژه خود را بر بوکسورهای جوان آغاز می کند. نزدیک به یک دهه از گمنامی تا مبدل شدن به بزرگترین بوکسور جهان، عکس های مایک تایسون را به تصویر می کشید.
نیک اوت – حمله ناپالم در ویتنام
در هشتم ژوئن سال ۱۹۷۲، دهکده کوچکی در ویتنام جنوبی به نام «ترنک بنگ» به دست نیروهای ویتنام شمالی افتاده بود، دختری نه سال به نام «فان تی کیم فوک» و خانوادهاش در آن زمان ساکن این روستا بودند و قصد داشتند با بقیه مردم و سربازان به جایی امن در ویتنام جنوبی بروند، اما یک خلبان ویتنام جنوبی، آنها را با سربازان طرف مقابل اشتباه گرفت و با بمب ناپالم به آنها حمله کرد، دو تن از اعضای خانواده «کیم فوک» به همراه دو نفر دیگر از ساکنان روستا در این جریان کشته شدند و پوست و لباسهای دخترک هم به سختی سوخت و آتش گرفت، طوری که مجبور شد لباسهایش را پاره کند و از تنش خارج کند. دخترک در جاده منتهی به روستا میدوید و فریاد میزد: «خیلی داغه، دارم میمیرم، آب میخوام، به من آب بدید.» یک عکاس ۲۱ ساله خبرگزاری آسوشیتدپرس در آن زمان در محل حضور داشت، او صدای فریادهای دخترک را برداشت و عکسی برداشت که برای همیشه جاودان شد. این عکاس نیک اوت Nick Ut نام داشت.
سربچه سمت چپ در این عکس، «فان تانگ تام»، بردار کوچک کیم فوک است، دو بچه سمت راست او عموزادههای اویند. پشت سر او سربازان واحد ۲۵ ام ویتنام جنوبی دیده میشوند.
عکس عالیای بود، اما در مورد انتشار آن با توجه به برهنه بودن دخترک تردید وجود داشت، اما در آن زمان عکاس دیگری به نام«هورست فاس» که مسئول بخش عکاسی خبرگزاری بود، استدلال کرد که نباید با تنگنظری جلوی انتشار این عکس را که بیان موجز وحشت و رذالت جنگ است را گرفت، عکس روز بعد منتشر شد و کاور روزنامه نیویورک تایمز شد. بدون نظر مساعد هورست فاس، که ماه پیش درگذشت و در «یک پزشک» در موردش نوشتهام، این عکس هیچگاه امکان انتشار نمییافت.
این عکس بلافاصله بازتاب زیادی پیدا کرد و به نماد مبارزات ضد جنگ تبدیل شد، در سال ۱۹۷۲ این عکس برنده جایزه پولیتزر وشد. نوارهای صوتی به جا مانده از ریچارد نیکسون -رئیس جمهور وقت آمریکا- نشان میدهد که او به اصالت این عکس مشکوک بود یا شاید هم دوست داشت که بقبولاند که عکس ساختگی است، اما خود عکاس و مردم جهان هیج شکی در اصالت عکس و کریه بودن چهره جنگ نداشتند و باور داشتند که عکاس فقط زشتی جنگ را بازتاب داده بود.
هرمان لئونارد (Herman Leonard) – موزیسین های جاز
اوایل سال ۱۹۴۸ در رویال روست واقع در نیویورک. یک تمرین بعداز ظهر فرصتی بینظیر به من داد تا عکس های ماندگار از غول های موسیقی جاز ثبت کنم.
دوگلاس کیرکلند (Douglas Kirkland )- مریلین مونرو
عکاس این عکس می گوید، این عکس خاطره یک عصر دل انگیز با مریلین مونرو (Marilyn ) را جاودانه کرده است.
کارل فیشر (Carl Fischer) – محمد علی
محمد علی کلی سال ۱۹۶۷ ، نیویورک