داروهای ضد بارداری خوراکی (OCP) دو نوع هستند یا استروژنی و پروژسترونی هستند و یا پروژسترونی تنها می باشند.

داروهای ضدبارداری

دسته اول: استروژنی و پروژسترونی

دسته اول OCP ها که شامل استروژنی و پروژسترونی می باشند بر روی قسمت های مختلف بدن اثرات متفاوتی می گذارد. بطور مثال عملکرد تخمدان را تضعیف می کنند و باعث می شوند تخمدان کوچک شود. وقتی پس از مصرف دوره ای این داروها قطع شوند در ۷۵ درصد موارد در اولین دوره بعد از قطع دارو تخمک گذاری اتفاق می افتد و تا سه دوره پس از قطع احتمال تخمک گذاری ۹۷ درصد می شود و ۳ درصد باقیمانده ممکن است تا سال ها عامل عدم تخم گذاری باشد  و ممکن است فرد توانایی تخمک گذاری خودش را تا چند سال از دست بدهد و ایجاد نازایی بکند. همچنین بخاطر استروژن سبب تحریک پذیری و بزرگ شدن سینه ها می شوند. بخاطر حضور استروژن ایجاد لک های پوستی می کنند. این اثر در خانم هایی که رنگ پوست تیره دارند بیشتر است. استفاده از فراورده های ضد آفتاب می تواند میزان لک را در OCP کم کند.
این داروها باید ۲۱ روز مصرف شوند (از روز اول دوره عادت ماهیانه تا روز ۲۱ ام) و ۷ روز مصرف دارو قطع شود و به همین ترتیب باید نحوه مصرف ادامه یابد با صرفنظر از اینکه دوباره خونریزی اتفاق می افتد یا خیر ( اگر در این ۷ روز خونریزی قطع شود و یا بیشتر ادامه یابد احتمال حاملگی های ناخواسته وجود دارد).

  • آنتی بیوتیک ها باعث می شوند سیکل انتروهپاتیک که در مورد استروژن ها اتفاق می افتد دچار اختلال شود و چون عامل سیکل انتروهپاتیک باکتری ها هستند. در نتیجه از بین رفتن باکتری های سیکل مختلف می شود و غلظت خونی OCP کم می شود و احتمال حاملگی های ناخواسته وجود دارد.
  • باربیتورات ها و کاربامازپین هم چون غلظت آنزیم های متابولیزه کننده کبدی را افزایش می دهند، غلظت خونی OCP را کم می کنند و احتمال حاملگی های ناخواسته وجود دارد.

دسته دوم: پروژسترونی تنها

OCP هایی که پروژسترونی تنها می باشند و برای ضد بارداری مصرف می شوند سه نوع هستند.

  1. دسته اول که به شکل قرص خوراکی مصرف می شوند و مصرفشان در کل دوره سیکل ادامه دارد و قطعی ندارد.
  2. دسته دوم که با دوز بالا و تزریقی مصرف می شوند مانند مدروکسی پروژسترون که بطور نرمال ۳ ماه کارایی تخمدان را به تاخیر می اندازد و ولی تا ۱۸ ماه هم امکان دارد که کارائی تخمدان به تاخیر افتد. و برای کسانی که قصد باردار شدن سریع پس از قطع OCP دارند، مناسب نمی باشد.
  3. دسته سوم شامل ایمپلنت های پروژسترونی می باشند که فراورده های استریل هستند که زیر پوست ( معمولا قسمت داخلی بازو) کاشته می شوند.

داروهای ضدبارداری

نوع دیگر این داروها، ضد بارداری های بعد از آمیزش هستند و به شکل معمول استفاده نمی شوند. تا ۷۲ ساعت بعد از آمیزش بهترین جلوگیری از آبستنی ایجاد می شود و اگر بیش از ۷۲ ساعت گذشته باشد دسته دارویی استروژن به تنهایی با دوز بالا یا فراورده های استروژنی و پروژسترونی با دوز بالا دیگر جواب نمی دهند و باید ۲HD یا ۴LD بعد از آمیزش تا ۷۲ ساعت مصرف شوند و ۱۲ ساعت بعد تکرار شوند.
داروی mifepristone اگر در طول ۷۲ ساعت اول بعد از آمیزش مصرف شود از تشکیل جنین جلوگیری می کند ولی اگر بعد از ۷۲ ساعت مصرف شود باعث سقط جنین می شود.

ممکن است به مطالب زیر نیز علاقمند باشید: