این روزها بیشترین معضل بسیاری از افراد مسئله چاقی است‌، بعضی از افراد ترجیح می‌دهند به جای تلاش برای بهتر زندگی‌کردن و از راه‌های منطقی به نتیجه رسیدن ره صد ساله را یک شبه طی کنند و هستند کسانی که از این افراد به راحتی سوءاستفاده می‌کنند اما برای سود بیشتر آن‌ها اجازه ندهید تا از شما سوءاستفاده شود.

قرص لاغری

سریع لاغر شوید!

«لاغری سریع»، «بدون عارضه لاغر شوید»، راهی بسیار ساده برای آن‌که خیلی ساده لاغر شوید، قرص‌های معجزه‌آسای لاغری، قرص‌هایی که بدون هیچ عارضه‌ای شما را لاغر می‌کنند و… این تبلیغات در فضای مجازی و ماهواره‌ای بیداد می‌کنند و مشخص است که طرفداران بسیاری هم دارند اما متاسفانه چون نظارتی بر این تبلیغات وجود ندارد‌ در آن‌ها واقعیت بیان نمی‌شود. بسیاری از این داروها که به صورت قاچاق وارد می‌شوند عوارض خطرناکی دارند و حتی عرضه و فروش آن‌ها در بسیاری از نقاط جهان ممنوع است.

جرقه این مطلب را یکی از همکاران بخش ویراستاری مجله زد، دختر خانم جوانی که می‌خواست طی یک‌ماه چند کیلوگرم از وزن خودش بکاهد. او برای مشاوره نزد من آمده بود با مجموعه‌ای از پرینت‌ها در مورد قرص‌های لاغری که مدعی شده بودند لاغری سریع، بدون بازگشت و بدون عارضه را به ارمغان می‌آورند اما آیا این یک واقعیت است؟ این مطلب نتیجه گشت‌و‌گذاری اینترنتی در مورد چند قرص مشهور شده در این روزها و بررسی صحت و سقم آن‌ها و البته نظر ۲ متخصص تغذیه مشهور کشور در این مورد است.

قرص آمریکایی که در آمریکا ممنوع است

اولین داروی مورد بررسی دارویی است به نام «ریلاکر» که با عنوان قرص لاغری آمریکایی که با عنوان: «طی یک ماه ۱۲ کیلوگرم از وزن شما کم می‌کند»، تبلیغ می‌شود. در ادامه تبلیغ این دارو آمده است: «ریلاکر یک محصول کاملا موثر و پیشرفته است که کاهش‌دهنده قوی اشتها‌، افزایش دهنده انرژی و چربی‌سوز قوی و سوزاننده کالری است. همین‌طور ۸ نوع ویتامین و مواد معدنی برای شادابی‌، سفت شدن پوست و جلوگیری از افتادگی پوست پس از لاغری دارد.» در بخش دیگری از تبلیغ این دارو آمده: «این قرص کاملا گیاهی و بدون عوارض بوده و تاثیر بسیار زیادی روی چربی‌های شکم، پهلو و ران دارد. در ضمن این دارو اثرگذاری دائمی دارد به طوری که بعد از دوره درمان با کمترین درصد بازگشت و ۱۰ الی ۱۲کیلو کاهش وزن در هر دوره تضمینی و… در تبلیغ دیگری در سایتی دیگر در مورد داروی «ریلاکر» آمده است: «ریلاکر یک قرص لاغری خیلی قوی است که اشتها را تا حد صفر کاهش می‌دهد و چربی‌سوز قوی‌ای نیز هست. این قرص فعالیت‌های متابولیک مولکول‌های چربی را افزایش داده و باعث می‌شود تا مولکول‌های چربی سریع‌تر به انرژی تبدیل شوند در واقع حالتی را به وجود می‌آورد مثل این‌که شما در حال انجام یک فعالیت ورزشی هستید. این قرص لاغری تبدیل قند به چربی را مسدود کرده و از جذب چربی اضافه جدید جلوگیری می‌کند.» اما شاید جالب‌ترین جمله در تبلیغ دیگری باشد که در آن آمده: «آیا می‌دانید کم نکردن وزن شما نتیجه این است که فقط می‌‌خواهید با رژیم غذایی و ورزش کاهش وزن داشته باشید؟»

داروی لاغری که چاق‌تان می‌کند

اما ریلاکر چه عوارضی دارد که مصرف آن ممنوع شده است؟ در گزارش سازمان بهداشت کانادا آمده است: «شاید خطرناک‌ترین عارضه جانبی ریلاکر افزایش فشار خون است که در بسیاری از مصرف‌کننده‌ها گزارش شده؛ در ضمن نوسان میزان فشار خون در مصرف‌کننده‌ها گزارش شده است که می‌تواند بسیار خطرناک باشد. در مورد سایر عوارض هم باید گفت تپش قلب در افراد مصرف‌کننده بسیار شایع است و در مواردی نیاز به درمان اورژانس برای این تپش‌های قلب وجود دارد. تهوع و استفراغ هم از عوارض شایع آن است. در ضمن بروز واکنش‌های حساسیتی چه از نوع پوستی و چه از نوع گوارشی هم عارضه شایعی است. در خانم‌های مصرف‌کننده داروی ریلاکر نامنظمی در دوره قاعدگی و دردهای بسیار شدید در زمان دوره قاعدگی دیده شده است. آخرین عارضه مهم این دارو هم در نوع خود جالب است؛ در میان عوارض ریلاکر اضافه‌وزن در بسیاری از افراد دیده شده است و افرادی که این دارو را برای کاهش وزن یا کم‌کردن استرس مصرف می‌کنند در بسیاری از موارد دچار چاقی موضعی یا منتشر شده‌اند! در انتهای گزارش سازمان بهداشت کانادا آمده است متاسفانه روی جعبه‌های داروی ریلاکر هیچ اشاره‌ای به عوارض جانبی احتمالی این دارو نشده است و صرفا اشاره شده که این دارو طبیعی است؛ این تبلیغ ممکن است این تصور را ایجاد کند که این دارو فاقد عوارض است اما واقعیت این است که دارو عوارض جانبی بسیاری دارد که برخی از آن‌ها بسیار خطرناک هستند.

کاملا خطرناک

اما این تبلیغات چقدر واقعیت دارند؟ کافی است نام «ریلاکر» را در اینترنت جست‌وجو کنید تا به نتایج جالبی برسید، در یک جست‌وجوی ساده به این نتیجه خواهید رسید که فروش این دارو در کانادا ممنوع اعلام شده است و سازمان FDA هم به تمام مصرف‌کنندگان این دارو هشدار داده مصرف این دارو می‌تواند عوارض جدی روی سلامت آن‌ها داشته باشد و نباید آن را مصرف کنند. سازمان بهداشت و سلامت کانادا در بیانیه‌ای در ۵ مارس ۲۰۰۹ اعلام کرده داروی ریلاکر که به عنوان یک مکمل غذایی کاهش‌دهنده اضطراب و برطرف کننده چاقی شکمی به بازار عرضه شده، دارویی بسیار خطرناک بوده و عرضه و فروش آن در این کشور ممنوع است.

گول تبلیغات را نخورید

ابتدا باید در مورد داروهای مدعی لاغری چند مسئله را روشن کرد، نکته اول این‌که در روش استاندارد، روش‌های اصلی لاغری اول از همه الگوی غذایی سالم یا رژیم درمانی به علاوه ورزش است. آنچه در جوامع تبلیغ می‌شود، بدین‌ترتیب است که برخی از افراد از ناآگاهی‌ها و ‌دانش‌نداشتن کافی مردم سوءاستفاده می‌کنند. بدین‌ترتیب که بعضی از داروها را به‌عنوان داروهای چربی‌سوز معرفی می‌کنند، این واژه به طور مطلق از لحاظ پزشکی قابل‌قبول نیست، وقتی یک فرد عادی کلمه چربی‌سوز را می‌شنود تصورش از آن دارو این است که با مصرف آن دارو حتما چربی‌های ناحیه شکم‌، نشیمنگاه و بالای پا، خودبه‌خود می‌سوزند، از بین می‌روند و او به اندام ایده‌آل خواهد رسید.

بافت‌ها از بین می‌روند

مکانیسم این داروها اصلا به‌منظور سوزاندن چربی‌ها نیست و ممکن است مرکز اشتها و سیری را در مغز تحریک کنند و فرد به‌صورت طبیعی اشتها برای غذا خوردن نداشته باشد یا با تغییر بعضی هورمون‌ها و عملکرد آن‌ها‌، دستکاری‌هایی در بدن انجام می‌دهند و تا آن موقع که این دارو مصرف می‌شود به‌دلیل تغییراتی که به‌صورت غیرطبیعی در بدن به‌وجود آمده است، دریافت کالری مختل شده و در مدت طولانی که غذا نمی‌خورد و کالری دریافت نمی‌شود فرد لاغر شده و بافت‌های ماهیچه‌ای درگیر می‌شود و این برای سلامت بسیار خطرناک است.

به جای لاغر شدن یویو می‌شوید

به محض کنار گذاشتن این دارو به‌دلیل حالات روحی و روانی که این دارو روی فرد گذاشته است بعد از اتمام مصرف، اشتهایی کاذب و بسیار پیدا می‌شود و خیلی بیشتر از قبل غذا می‌خورد و این اشتها مدام به‌اصطلاح مثل یویو بالا و پایین می‌شود و هر چقدر در فرد این حالت یویو بیشتر ایجاد شود بیشتر سلامت را به خطر انداخته و به‌شدت ترکیب بدن را به هم می‌زند. این دارو‌ها به هیچ وجه به هیچ فردی توصیه نمی‌شوند. این داروها به‌دلیل اختلالات فیزیولوژی که ایجاد می‌کنند بسیار عوارض خطرناکی برای بدن دارند و در برخی افراد ممکن است حتی موجب کاهش وزن شوند اما به دلیل اختلالات بعدی این وزن برگشته و بدن دوباره به حالت قبلی برمی‌گردد.

گول تبلیغات را نخورید

این داروها تنوع زیادی دارند که اکثر آن‌ها مانع اشتهای افراد می‌شوند و معمولا ترکیباتی که در این داروها وجود دارد همان ترکیبی است که در برخی از قرص‌های روانگردان نیز وجود دارد که باعث اختلالات روانی در فرد می‌شود و در برخی از افراد دچار مشکلات گوارشی شده و بدتر از همه این‌ها فرد دچار مشکلات روانی زیادی می‌شود‌. بیشترین دلیل استفاده مردم از این محصولات به‌دلیل تبلیغات بیش از حد این مواد است که مردم به‌دلیل نداشتن آگاهی لازم و اشتیاق برای به دست آوردن وزن مناسب در کمترین زمان به سمت این محصولات می‌روند.

هیچ معجزه‌ای در کار نیست

داروی دیگری که این روزها در اینترنت و شبکه‌های ماهواره‌ای بسیار تبلیغ می‌شود دارویی موسوم به «مجیک اسلیم» است. در تبلیغ این دارو آمده است: کمپانی East pioneer که یکی از موفق‌ترین تولیدکننده‌ها در تولید محصولات لاغری است این محصول را با نام مجیک اسلیم به فروش می‌رساند؛ با این دارو دیگر لاغری سریع و بدون دردسر افسانه نیست. به جرات می‌توان گفت این تنها کپسول یا مکمل غذایی در دنیاست که کاملا بی‌خطر و بدون عوارض است. کاهش وزن حداقل ۸ کیلوگرم در یک ماه و با مصرف یک دوره ۲ ماهه کاهش وزن حداقل ۱۵ کیلوگرمی ‌خواهید داشت. ترکیبات این کپسول به‌گونه‌ای است که با تنظیم کردن ترشحات داخل بدن و کاهش جذب انرژی دریافتی از ایجاد چربی اضافی جلوگیری کرده و با دفع زوائد سوخت و ساز بدن به شکل معجزه‌آسایی باعث کاهش وزن می‌شود و در نهایت اندامی مناسب، پوستی لطیف، صاف، سفت و وزن متعادل را برای شما به ارمغان می‌آورد.جالب این‌که در مورد ترکیبات این کپسول لاغری هم در تبلیغات نوشته شده حاوی افشره زنبور عسل، سیب‌زمینی شیرین چینی، جلبک دریایی، دانه سدر و فیبرهای رژیمی و… است.

سرطان در کمین شماست

اما واقعیت در مورد قرص مجیک اسلیم چیست؟ سازمان نFDA در تحقیقات خود در مورد مجیک اسلیم به نتایج جالبی رسیده است: اگرچه ترکیبات تشکیل‌دهنده این دارو کاملا مشخص نشده است اما تحقیقات نشان داده این قرص‌ها ۲ ماده شیمیایی دارد؛ اولی ماده‌ای است به نام سیبوترامین که تا حدودی اشتها را کاهش می‌دهد اما در مجیک اسلیم این ماده با دوز بسیار بالا استفاده شده و این در حالی است که میزان بالای این دارو بسیار خطرناک است. عوارض دوز بالای این ماده عبارت است از خشکی دهان، یبوست، افزایش فشار خون، نامنظمی ضربان قلب و ایجاد واکنش‌های کبدی و کلیوی. ماده دوم هم فنل فتالین است،‌ دارویی که در واقع یک مسهل است اما ثابت شده که این ماده اثرات سرطان‌زایی دارد و مصرف آن در تمام کشورهای اروپایی و آمریکایی ممنوع است. این ماده حتی روی DNA هم تاثیر می‌گذارد و می‌تواند اثرات سرطان‌زایی خود را به نسل‌های بعدی انتقال دهد.در این گزارش آمده است شاید قرص‌های مجیک اسلیم بتوانند وزن را کاهش دهند اما مسئله این است که این دارو بسیار خطرناک نبوده و نباید مصرف شود.بر اساس اعلام FDA عرضه داروی مجیک اسلیم در ایالات متحده ممنوع است و در واقع فروش آن جرم محسوب می‌شود.

دارویی که ادعا می‌شود کاملا طبیعی است اما…

داروی دیگری که هم در شبکه‌های ماهواره‌ای و هم اینترنت به شدت تبلیغ می‌شود دارویی است که با نام‌های «کپسول‌ لاغری اسلیم» یا «کپسول اسلیم کوئیک» به بازار عرضه می‌شود. در تبلیغ این دارو آمده است: «این کپسول‌های لاغری توسط آخرین تکنولوژی فرآوری و استخراج از گیاهان طبیعی، میوه و سبزی‌های آسیایی مورد استفاده برای هزاران سال در طب سنتی آسیایی تولید می‌شود. این کپسول حاوی سیب‌زمینی ترش، جاکو، فیبر سیب‌زمینی شیرین، عصاره Konjak، صمغ کوار و دیگر اجزای طبیعی است که باعث مهار اشتها و احساس بی‌نیازی به غذا می‌شود. شما می‌توانید با اعتماد به نفس سوپر اسلیم را بدون رژیم غذایی استفاده کنید. این مواد به سرعت چربی‌های انباشته شده در بدن انسان را حل کرده و سوخت‌و‌ساز چربی‌های سفت‌ و سخت شده را سرعت می‌بخشد و از جذب چربی‌ها بعد از خوردن غذا جلوگیری می‌کند. در تبلیغ دیگری در مصرف داروی اسلیم کوئیک آمده است یام چینی یا یام‌کوچک همراه با مواد دیگر باعث مهار اشتها، احساس سیری،‌ کاهش چربی خون، از دست دادن وزن بدن، اجتناب از درد معده و عوارض جانبی شایع می‌شود. ترکیبات گیاهی دیگری مانند فیبر مانان ـ سلولز سیب‌زمینی شیرین- پودر گارگوم و‌… در این محصول موجود است که این مواد می‌توانند جلوی اشتها را گرفته و آن را مهار کنند تا شخص احساس سیری داشته باشد.

مشکلات فراوانی در کمین شماست

واقعا آیا داروی اسلیم کوئیک دارویی است که از مواد طبیعی تشکیل شده و هیچ عارضه‌ای ندارد؟ در سایت‌های معتبری چون «اطلاعات دارویی تخصصی» و «هلثی‌دراگ» می‌توانید اطلاعات جالبی در مورد این دارو پیدا کنید از جمله اسلیم کوئیک دارویی است که ترکیبات آن جلوی اشتها را می‌گیرد، احتمال تجمع چربی در بدن را کاهش می‌دهد و از احتباس آب در بدن جلوگیری می‌کند اما نکته جالب این است؛ سازندگان دارو مدعی هستند این دارو در کنار داشتن یک رژیم غذایی و برنامه ورزشی اثر می‌کند (این نکته‌ای است که در تبلیغات فارسی به آن اشاره نشده است) اگرچه سازندگان دارو مدعی هستند این دارو فقط از مواد طبیعی تشکیل شده است اما مواد تشکیل‌دهنده این دارو ممکن است اثرات برعکس و نامناسبی در برخی افراد داشته باشد، عوارضی مانند بی‌قراری، اضطراب،‌ عصبانیت، بی‌خوابی، تشنگی و اشتهای شدید پس از قطع مصرف دارو از جمله این عوارض هستند که در درصدی از افراد دیده می‌شوند و البته آنچه در بالا آمده عوارض جانبی دارو نیستند در بخش عوارض جانبی این دارو آمده است: «اسلیم کوئیک از موادی تشکیل شده‌ که باعث افزایش ضربان قلب، افزایش احتمالی فشار خون، دفع آب از بدن و کاهش اشتها و همین‌طور اختلالات خواب و… می‌شود. مواد تشکیل‌ دهنده این دارو به‌گونه‌ای است که در افراد دارای مشکلات قلبی یا عروقی، سابقه فشار خون، افراد دچار مشکلات کلیوی یا افرادی که داروهای دیگر مصرف می‌کنند نباید مصرف شود البته هشداری که در انتها آمده است هم در نوع خود جالب است، مواد موجود در این دارو به‌گونه‌ای است که باعث دفع آب از بدن می‌شود؛ دفع آب از بدن می‌تواند عوارض خطرناکی را ایجاد کند و همین‌طور باعث کمبود مواد غذایی و ویتامین‌های مهم و ضروری برای بدن شود.»

کاهش وزن: فقط ۲ تا ۴ کیلو در ماه

چاقی یک معضل و یک بیماری است که عوامل متعددی در به‌وجود آمدن آن دخالت دارد که این عوامل شامل بیماری‌ها، عوامل اجتماعی و عوامل ژنتیک هستند که دست به دست هم می‌دهند تا یک فرد نرمال به افزایش وزن یا چاقی برسد. بنابراین برخورد با این مسئله فقط با نگاه پزشکی (درمان با قرص) راه‌گشا نیست، یعنی نمی‌توان فقط با خوردن یک قرص درمان شد. این‌که در تبلیغات این محصولات گفته می‌شود، ۱۰تا ۱۵کیلو در ماه وزن کم خواهید کرد بسیار دور از ذهن است زیرا کاهش وزن بی‌خطر به‌طور معمول بین نیم تا یک کیلو در هفته یعنی در ماه ۲الی۴ کیلو است. کاهش وزن بیش از این مقدار و با شتاب بیشتر بی‌شک عوارضی را در‌پی خواهد داشت.

بافت ماهیچه‌تان از بین می‌رود

کمترین عارضه‌ای که این محصولات می‌تواند به مصرف‌کننده وارد کند از بین رفتن بافت ماهیچه‌هاست، بدین‌ترتیب که توده‌های ماهیچه‌ای از بین می‌روند که در افراد مسن‌تر ممکن است با از بین رفتن توده‌های استخوانی نیز همراه باشد. کاهش وزن یک فرد در کمترین زمان ممکن را نمی‌توان مزیت نامید، مگر در شرایط و موارد خاص مثل افرادی که برای کاهش وزن عمل‌های متعدد جراحی انجام می‌دهند اما به‌طور عادی و چاقی‌های معمول، این روش‌ها کاملا غیرعلمی به حساب می‌آیند.

فقط با خوردن یک قرص؟!

وقتی از چاقی به‌عنوان یک بیماری یاد می‌شود که عوامل زیادی در ایجاد آن دست دارند به این معناست که درمان آن به آسانی صورت نمی‌گیرد. اگر قرار باشد با خوردن یک قرص به سادگی وزن را کاهش داد دیگر در هیچ جای دنیا هیچ پزشکی در این مورد تحقیق نمی‌کرد. طی تحقیقاتی که انجام شده مشخص شده است، محصولاتی را که به‌عنوان داروهای گیاهی عرضه می‌کنند در اصل مواد شیمیایی دارند که باعث کاهش اشتها می‌شوند که این مواد اگر در داروهای مجاز به مقدار کمی تجویز می‌شود در این داروها گاها تا ۱۰ برابر استفاده می‌شود.

دارویی به‌عنوان چربی سوز نداریم

صرف این‌که یک ترکیب دارو گیاهی است دلیل بر بی‌خطر بودن آن دارو و صرف این‌که یک دارو شیمیایی است به معنای بد‌بودن و خطرناک بودن آن نیست. بسیاری از داروهای غربی از گیاهان درست می‌شوند اما همین داروها در دوز بالا بسیار خطرناک است. بسیاری از داروهای شیمیایی نیز وجود دارد که در دوزهای بسیار زیاد هم مصرف‌کننده را دچار مشکل نمی‌کند. چیزی که مشخص است این است که با اطمینان می‌شود گفت؛ تا این لحظه هیچ دارویی تحت عنوان چربی سوز در دنیای پزشکی و داروسازی کشف نشده است. هیچ راه میان‌بر و معجزه‌ای برای کاهش وزن وجود ندارد و تنها روش و مناسب‌ترین روش برای کاهش وزن تغییر دادن شیوه زندگی و تغذیه مناسب به همراه فعالیت‌های بدنی است و قابل ذکر است که تغذیه بسیار مهم‌تر و موثرتر از حرکات ورزشی است. فرد چاق یک شبه چاق نشده است که بتواند یک شبه آن را از بین ببرد. در نهایت توصیه من این است که: « ره صد‌ساله را نمی‌توان در یک شب طی کرد» پس شکیبا باشید.