طبق گزارش های انجمن سرطان آمریکا، در حال حاضر سرطان ریه عامل اصلی مرگ زنان در کشورهای ثروتمند به حساب می آید. کشیدن سیگار دلیل اصلی ابتلا به سرطان ریه است و افزایش سیگار کشیدن در بین زنان خطر ابتلا به سرطان ریه و مرگ ناشی از آن را افزایش داده است.

download

سرطان ریه  نوعی بیماری است که مشخصه آن رشد کنترل‌نشده سلول در بافت‌های ریه است. گفتنی است که اگر این بیماری درمان نشود، رشد سلولی می‌تواند در یک فرایند به نام متاستاز به بیرون از ریه گسترش پیدا کند و به بافت‌های اطراف یا سایر اعضای بدن برسد.  انواع اصلی سرطان ریه سرطان‌های ریه سلول کوچک (SCLC)، که سرطان سلولی جو شکل نیز نامیده می‌شود، و سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) هستند. شایع ترین علائم عبارتند از سرفه (همراه با خلط خونی)، کاهش وزن و تنگی نفس.

پژوهش ها و آمارها نشان می دهند سرطان ریه به عنوان عامل اصلی مرگ زنان در کشورهای ثروتمند محسوب می شوند. پیش از این تصور می شد که سرطان سینه عامل اصلی مرگ زنان است اما در حال حاضر سرطان ریه جایگزین سرطان سینه شده است. دلیل اصلی این تغییر روند کشیدن سیگار عنوان شده است. چندین سال است که سیگار کشیدن در بین زنان رواج و افزایش بسیاری پیدا کرده است در حالیکه این مساله در مردان دیده نمی شود.
«لیندزی تور» از پژوهشگران انجمن سرطان امریکا در این رابطه می گوید: «در حال حاضر ما شاهد مرگ زنانی هستیم که در اثر سرطان ریه جان خود را از دست می دهند و در واقع دلیل اصلی آن افزایش مصرف سیگار در بین زنان نسبت به سه دهه گذشته است.» «تور» در این رابطه می گوید که کشورهای در حال توسعه از ۵۷ درصد مبتلایان به انواع سرطان ها و ۵۶ درصد مرگ های ناشی از سرطان برخوردار هستند.
به مدت چندین دهه سرطان ریه در سراسر جهان علت اصلی مرگ در بین مردان محسوب می شده است و در کشورهای فقیر سرطان سینه عامل اصلی مرگ در زنان بود. از سوی دیگر علاوه بر روند رشد سرطان ریه در بین انواع سرطان ها، شیوع سرطان روده بزرگ نیز در سطح دنیا افزایش پیدا کرده و یکی از عوامل اصلی مرگ افراد در سراسر جهان اعلام شده است. با توجه به تعداد افراد مبتلا به سرطان های پروستات و سینه در مردان و زنان، این بیماری ها به ترتیب شایع ترین سرطان ها در کشورهای ثروتمند محسوب می شوند.

lung-cancer
موارد فوق در حالی اعلام می شود که علیرغم کشنده بودن بیماری سرطان، موسسه امریکایی تحقیقات سرطان به تازگی در گزارشی اعلام کرد که نیمی از سرطان ها قابل پیشگیری هستند. رژیم غذایی سالم، خوداری از کشیدن سیگار یا ترک آن و ورزش کردن به میزان کافی می تواند در جلوگیری از انواع سرطان ها نقش داشته باشد. واکسن هپاتیت در جلوگیری از سرطان کبد موثر است و واکسن HPV خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را کاهش می دهد.
«تور» معتقد است که بزرگترین عامل ابتلا به سرطان ریه کشیدن سیگار است که البته در ابتلای به دیگر سرطان ها نیز نقش دارد. ترک سیگار در میانسالی می تواند حدود ۶۰ درصد از خطر مرگ ناشی از سرطان ریه را کاهش دهد. به گفته کارشناسان، ترک سیگار در هیچ زمانی دیر نخواهد بود و تاثیرات مثبت زیادی بر بدن فرد خواهد داشت.

علت ابتلا به سرطان ریه

  • دلیل ۹۰ درصد از سرطان های ریه قرار گرفتن در معرض دود دخانیات برای یک مدت طولانی است . درصد ابتلا به سرطان ریه در افرادی که سیگار نمی‌کشند ۱۵٪ است.
  • آلاینده‌های موجود در هوای محیط زیست و محل کار: موادی چون آزبست (پنبه نسوز)، گاز رادون (گازی بی رنگ و بی بو که از تجزیه طبیعی اورانیم در آب، خاک و مصالح ساختمانی قدیمی تولید می شود)، اورانیوم و نیکل عامل مستعد کننده و پیشتاز در ابتلاء به سرطان ریه هستند.
  • استنشاق دود سیگار در محیط برای افراد غیر سیگاری
  • عوامل ژنتیکی: وجود سابقه سرطان ریه بین اعضای نزدیک خانواده احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می ‌دهد.
  • عوامل ایمنولوژیک (ایمنی) : نارسایی مکانیسم ایمنی طبیعی بدن عاملی مستعد کننده در ایجاد سرطان ریه شناخته شده است.

download (1)

سرطان ریه در مراحل اولیه هیچ نشانه ای ندارد

متاسفانه سرطان ریه در مراحل ابتدایی هیچ نشانه ای از خود بروز نمی دهد و اغلب، بیماران زمانی به پزشک مراجعه می کنند که سرطان در مراحل پیشرفته قرار دارد. با این حال آگاهی از نشانه های شایع این بیماری سبب می شود که این سرطان مهلک در ابتدایی ترین و درمان پذیرترین مرحله ممکن تشخیص داده شود. شایع ترین نشانه سرطان ریه، سرفه است که در صورت تهاجم تومور به لایه پوشاننده مجاری تنفسی به وجود می آید. با این حال، علایم زیر هم می توانند نشانه وجود یک توده در ریه باشند.

در صورت بروز هر کدام از علائم زیر باید حتما به پزشک مراجعه کنید:

* افزایش تعداد یا شدت سرفه در فرد سیگاری

* سرفه به همراه خلط خونی، حتی اگر میزان خون اندک باشد.

* درد مبهم یا مشخص در قفسه سینه

* تنگی نفس در اثر فعالیت

* خشونت یا تغییر صدا که بیشتر از ۲ هفته طول کشیده باشد.

* عفونت های مکرر ریه و مجاری تنفسی

* بروز خس خس سینه به صورت حاد

سرطان ریه ممکن است با یک سری علایم غیر اختصاصی مانند ضعف، خستگی، کاهش وزن و کاهش اشتها و علایم تهاجم به قسمت های دیگر بدن مانند درد استخوان و سردرد نیز همراه باشد. کشف سریع و درمان زود هنگام این بیماری در بقا و بهبود کیفیت زندگی بیمار نقش بسیار مفیدی دارد.

راههای درمان سرطان ریه

  •  جراحی: معمولا اگر ضایعه بدخیم منحصر به ریه باشد ممکن است بخش کوچک یا تکه کاملی از ریه
  • سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزر: در بعضی موارد ضایعه بدخیم سرطان ریه منجر به مسدود شدن حنجره می شود. در چنین موردی پزشک با سوزاندن ضایعه بدخیم با اشعه لیزر راه عبور هوا را برای بیمار باز می کند. این روش به طور کامل نمی تواند منجر به ازبین بردن ضایعه بدخیم شود اما کمکی است جهت سهولت تنفس در بیمار.
  • شیمی درمانی: جهت از بین بردن یاخته‌های سرطانی پراکنده مورد استفاده قرار می گیرد. شیمی درمانی جهت پیشگیری از عود بیماری و مواردی که سرطان در بدن پخش شده تجویز می شود. استفاده از داروهای شیمیایی منجر به انهدام سلولهای سرطانی می ‌شود.
  •  رادیوتراپی یا اشعه درمانی: جهت از بین بردن مستقیم ضایعه بدخیم ریه بکار گرفته می شود. در این روش از اشعه با انرژی زیاد استفاده می شود و این اشعه با آسیب رساندن به سلولهای زنده منجر به مرگ آنها می‌ شود. خستگی شدید، ‌افسردگی، تهوع، ‌استفراغ، بی‌ اشتهایی و آسیب‌های عروقی و تنفسی از عوارض جانبی رادیوتراپی است. همچنین رادیوتراپی ممکن است باعث سرکوب سیستم خونساز بدن و کاهش گلبولهای سفید و ضعف سیستم ایمنی بدن و نهایتا بروز عفونت شود.
  •  درمان فوتودینامیک: استفاده از رنگ و نور است. در این شیوه رنگ به داخل یک ورید تزریق و سپس در تمام بدن منتشر می‌ شود. بعد از چند روز، این رنگ فقط در سلولهای بدخیم باقی می‌ماند. سپس نور قرمز رنگ لیزری به سلول تابانده می شود و رنگ درون سلول سرطانی این نور را جذب می‌ کند. این امر منجر به عکس‌العمل فوتوشیمیایی که مخرب سلول‌هاست می‌شود.
  •  درمان بیولوژیکی یا ایمونولوژیک که مشتمل بر بازسازی، تحریک،‌ هدایت و تقویت سیستم طبیعی دفاعی بدن بیمار است و با استفاده از آنتی‌ بادی و هدایت سیستم دفاعی خود بیمار جهت مبارزه با سرطان صورت می‌گیرد. استفاده از عواملی مانند اینترفرون: سلولهایی که فعالیت ضدتوموری مستقیم دارند، و آنتی‌ بادی های مونوکلونال که اثرات تداخل بقاء سلول را دارند، رشد سرطان را کاهش می دهد.