اسطوخودوس کلمه ای یونانی به معنای حافظ الارواح یا آنس الارواح است که به گیاهی با نام علمی Nepeta menthoides Boiss & Buhse از خانواده Lamiaceaeگفته می شود. اسطوخودوس گیاهی علفی و پایا با ساقه های چهارگوش سفید رنگ و برگهایی با کناره های دندانه دار، کاسبرگ لوله ای و گل های آبی مایل به قرمز است.

در متون علمی داروسازی سنتی ایرانی؛ طبیعت اسطوخودوس گرم و خشک در دوم است.

در مطالعات امروزی این گیاه را گیاهی جادویی و حاوی اسانس، تانن و کومارین ها و اسانس گیاه را شامل ترکیبات لینالول، اوکالیپتول و کامفر دانسته اند و اثرات ضد افسردگی و ضد میگرن آن اثبات گردیده است.

اما در علم داروسازی سنتی ایرانی خواص بیشماری برای اسطوخودوس مذکور است. اسطوخودوس مقوی بدن، مقوی قلب، مغز و اعصاب است. نیروی حافظه و تفکر را تقویت می کند و با تصفیه ی روح باعث نشاط می گردد. بر ترشحات غلیظ پشت حلق اثر خشکاننده دارد و سرگیجه های ناشی از ضربه و سنگینی سر را برطرف می نماید. مصرف همزمان دمکرده ی اسطوخودوس با عسل مصفّا پاک کننده ی ذهن و در بیماری های صرع، مالیخولیا، آلزایمر، وسواس های سوداوی، افسردگی، تشنج، پارکینسون و MS مفید است. مصرف خوراکی دمکرده ی اسطوخودوس با شربت لیموی تازه تقویت کننده ی معده و پیشگیری کننده ی سر دردهای مشارکتی با معده خواهد بود.

مصرف بیش از حد اسطوخودوس در گرم مزاجان مضر است و مصلح آن سکنجبین می باشد.