ارسال اینترنتی پیام از مغز به مغز ممکن است؟
شاید باورش دشوار باشد، اما حقیقت دارد: گروهی از عصبشناسان موفق شدهاند با استفاده از تجهیزات خوانش امواج مغزی و اینترنت، پیامی را از مغز فردی در هند به مغز سه نفر دیگر در فرانسه انتقال دهند.
فرایند این کار کند و طاقتفرسا است؛ و البته از هیچ فناوری پیشرفته نامطمئنی (Bleeding edge Technology) استفاده نمیکند. در عوض، سختافزارها و نرمافزارهای دانش عصبروباتیک (نوروروباتیک یا Neurorobotics دانشی نو است که از ترکیب علوم عصبشناسی، روباتیک و هوش مصنوعی ایجاد شده است) را کنار هم گذاشته است که در سالهای اخیر در آزمایشگاه مختلف سراسر دنیا توسعه داده شدهاند.
اگرچه پیشبینی نمیشود که این کار به این زودیها کاربردهای عملی یا نشانههای تغییرات اجتماعی را به دنبال داشته باشد؛ با این وجود، انجام چنین کاری به خودی خود نیز بسیار جذاب و سرگرم کننده است.به طور خلاصه، مراحل کار به شرح زیر است:
۱- ناشر(Emitter) کلاه مخصوص EEG (برقنگاره مغزی-دستگاه خوانش امواج مغزی) را که به ثبت فعالیتهای الکتریکی مغز میپردازد، روی پوست سر خود قرار میدهد. کلاه به شکل بیسیم به لپتاپی متصل میشود که روی نمایشگر آن، دایرهای سفید روی پسزمینهای سیاه دیده میشود.
۲- ناشر پیامی را که قصد ارسال آن را دارد، برای یک سامانه باینری ۵ بیتی به نام رمز بیکن ترجمه میکند که فشردگی بیشتری در مقایسه با رمزهای باینری مورد استفاده رایانهها دارد.
۳- اکنون ناشر باید رشته باینری را با استفاده از افکارش به لپتاپ منتقل کند. او این کار را با به کارگیری افکارش جهت به حرکت در آوردن دایره سفید روی نمایشگر به گوشههای مختلف صفحه انجام میدهد. این بخش از فرایند به لطف فناوری نوینی انجام میشود که چند آزمایشگاه پیشرو دنیا آن را توسعه دادهاند تا به معلولان امکان دهد موس رایانه یا بازوهای روباتیک را حرکت دهند.
۴- پیام باینری شده ناشر از طریق اینترنت منتقل میشود.
۵- گیرندگان (Receivers) درون دستگاه تحریک مغناطیسی فراجمجهای (TMS) مینشینند که قادر است پالسهای الکترومغناطیسی را از جمجه انسان عبور دهد. این پالسها سبب میشود گیرندگان درخششهایی از نور را در دید پیرامونی خود مشاهده کنند که واقعی نیستند. علاوه بر این، دستگاه مجهز به بازویی روباتیک است که میتواند به سمت نقاط مختلف جمجمه گیرندگان نشانه رود. نتیجه کار، درخششهای شبحواری (موسوم به حلقههای روشنایی) است که در نقاط مختلف میانه هوا ظاهر میشوند.
۶- دستگاه گیرندگان به محض اینکه پیام باینری شده ناشر را از طریق اینترنت دریافت میکند، شروع به کار میکند. بازوی روباتیک دستگاه به اطراف حرکت کرده و حلقههای روشنایی را به سمت نقاط مختلف جمجمه گیرندگان میفرستد. این درخششها دقیقا در نقاط متناظر با صفرها و یکهای پیام ناشر ظاهر میشوند.
۷- مشخص نیست گیرندگان چگونه خط سیر تمام این درخششها را دنبال میکنند. شاید این کار را با استفاده از قلم و کاغذ انجام میدهند.
مسلما تمام این فرایند برای گفتن سلامی ناقابل به یک دوست بیش از اندازه زیاد است. گروه تحقیقاتی که شامل عصبشناسان و مهندسانی از چندین دانشگاه و شرکت ایدهمحور آمریکایی و اروپایی است، از این فرایند تنها برای ارسال کلمات «اولا» و «چائو» (سلام به زبان اسپانیایی و خداحافظی به زبان ایتالیایی) استفاده کردهاند. البته دلیل این کار آنها کاملا واضح است: تصور کنید بخواهند کلمات «بونجور» یا «گود مورنینگ» را با این فرایند ارسال کنند!